Veb proqramlaşdırma müsahibə sualları və onlara mükəmməl cavablar

Hər bir müsahibə texniki biliklərinizin və problemləri həll etmə bacarığınızın sınağa çəkildiyi bir meydandır. Bu məqalədə sizi veb proqramlaşdırma müsahibələrinə mükəmməl hazırlayacaq suallar və onlara veriləcək ideal cavablar haqqında məlumat əldə edəcəksiniz.

Məqaləmizdə veb proqramlaşdırma üzrə ən çox rast gəlinən müsahibə suallarına ətraflı cavab nümunələri təqdim olunur. Hər bir sualın cavabını nəzərdən keçirərkən, müsahibə zamanı nə cür yanaşma sərgiləməli olduğunuzu və hər bir sualın arxasında duran əsas məqamları öyrənəcəksiniz. Bu biliklər müsahibələrdə daha inamlı və hazır olmağınıza kömək edəcək.

Əlavə olaraq, müsahibə zamanı qarşılaşa biləcəyiniz çətinlikləri necə aşmaq barədə tövsiyələr də təqdim edirik. Müsahibə anında stressi idarə etmə yolları, düzgün ünsiyyət qurma bacarıqları və texniki suallara daha strukturlaşdırılmış şəkildə cavab vermək üçün istifadə edə biləcəyiniz strategiyalar haqqında da məlumat veririk.

Bu məqalə sizin müsahibə bacarıqlarınızı növbəti səviyyəyə qaldırmaq üçün əvəzsiz bir qaynaqdır.

Hazır olun, öyrənin və müsahibələrdə uğur qazanmaq üçün lazım olan bütün bilikləri əldə edin!

Veb Proqramlaşdırmaya aid Müsahibə Sualları və onların ətraflı cavabları

HTML və CSS-in əsas funksiyaları nədir?

HTML (HyperText Markup Language) veb səhifələrin strukturunu müəyyən edən işarələmə dilidir. Bu dil ilə veb səhifənin məzmunu təşkil edilir və müəyyənləşdirilir. HTML-in əsas funksiyaları və komponentləri aşağıda geniş izah olunur:

Strukturlaşdırma:

HTML veb səhifənin strukturunu təyin edir. Bu, mətnlərin, şəkillərin, videoların, cədvəllərin və digər elementlərin yerləşdirilməsini əhatə edir. HTML tagları (etiketləri) istifadə edərək müxtəlif elementləri müəyyən etmək və təşkil etmək mümkündür. Məsələn, <header>, <footer>, <nav>, <section>, <article> kimi semantik etiketlər veb səhifənin məzmununu məntiqli şəkildə qruplaşdırmaq üçün istifadə olunur.

Məzmun İdarəetməsi:

HTML məzmunu idarə etmək üçün istifadə edilir. Məsələn, mətnlər <p> etiketi ilə, başlıqlar <h1> - <h6> etiketləri ilə, siyahılar <ul>, <ol>, <li> etiketləri ilə, şəkillər <img> etiketi ilə və bağlantılar <a> etiketi ilə təyin edilir. Bu etiketlər vasitəsilə məzmunun növünü və görünüşünü müəyyən etmək mümkündür.

Bağlantılar:

HTML veb səhifələr arasında bağlantılar yaratmaq üçün istifadə edilir. <a> etiketi vasitəsilə bir səhifədən digərinə keçidlər təmin edilir. Bu, hipertextin əsasını təşkil edir və vebin əsas funksiyalarından biridir.

Məsələn:

Multimedia Dəstəyi:

HTML multimedia məzmununu (audio, video) yerləşdirmək və nümayiş etdirmək üçün istifadə olunur. HTML5 ilə birlikdə yeni multimedia elementləri (<audio>, <video>) əlavə olunmuşdur ki, bunlar veb səhifələrdə media məzmununu inteqrasiya etməyi asanlaşdırır.

Məsələn:

CSS (Cascading Style Sheets)

CSS (Cascading Style Sheets) veb səhifənin görünüşünü və tərzini təyin edən üslub dilidir. HTML məzmunu təşkil edərkən, CSS həmin məzmunun necə görünəcəyini müəyyən edir. CSS-in əsas funksiyaları aşağıda geniş izah olunur:

Stilizasiya:

CSS veb səhifənin görünüşünü təyin edir. Bu, mətnlərin rəngi, şriftləri, ölçüləri, arxa fonları, kənarları və digər stil atributlarını əhatə edir. CSS ilə veb səhifənin dizaynını və vizual cazibəsini artırmaq mümkündür.

Məsələn:

Layout və Layout Modelləri:

CSS veb səhifənin layoutunu təyin etmək üçün istifadə edilir. Flexbox və Grid kimi layout modelləri ilə elementlərin yerləşdirilməsi və hizalanması daha asan və mütəşəkkil şəkildə həyata keçirilir.

Məsələn, Flexbox:

Responsiv Dizayn:

CSS ilə veb səhifələrin müxtəlif cihazlarda (desktop, tablet, mobil) düzgün və uyğun şəkildə görünməsi təmin edilir. Media queries istifadə edərək müxtəlif ekran ölçüləri üçün xüsusi stil təyin etmək mümkündür.

Məsələn:

Animasiya və Keçidlər:

CSS animasiya və keçidlər yaratmaq üçün istifadə edilir. Bu xüsusiyyətlər veb səhifənin daha interaktiv və dinamik olmasını təmin edir.

Məsələn:

Zəncirvari Tətbiq:

CSS tərzlərin irsiliyini və kaskadlaşmasını təmin edir. Bu, daha kompleks və tərzlər arası asılılıq yaradan dizaynların tərtib olunmasını mümkün edir. Stilin tətbiqi məntiqi kaskad ardıcıllıqla baş verir və daha spesifik tərzlər üstünlük təşkil edir.

Məsələn:

HTML və CSS veb proqramlaşdırmanın əsasını təşkil edir və birlikdə veb səhifələrin həm məzmununu, həm də görünüşünü müəyyən edir. HTML ilə struktur və məzmun qurulur, CSS ilə isə həmin məzmun stilizə edilir və dizayn olunur. Bu iki dil veb inkişafının təməlini təşkil edir və müasir veb saytların yaradılmasında mühüm rol oynayır.

CSS-in üç növü hansılardır?

CSS (Cascading Style Sheets) stil müəyyən etmək üçün üç üsuldan istifadə edir:

1. Inline CSS: HTML elementinin style atributunda yazılır.

2. Internal CSS: HTML sənədinin <head> bölməsində <style> etiketi içərisində yazılır.

3. External CSS: Ayrı bir CSS faylında yazılır və HTML sənədinə <link> etiketi vasitəsilə bağlanır.

JavaScript

JavaScript-də var, let və const arasındakı fərq nədir?

• var: Ənənəvi dəyişən təyin etmə üsuludur. Funksiya səviyyəsində dəyişir və dəyişənlər blok səviyyəsində məhdudlaşdırılmır.
  ‍
• let: ES6 ilə təqdim olunub. Blok səviyyəsində dəyişir, yəni yalnız təyin edildiyi blok daxilində etibarlıdır.
  ‍
• const: Dəyişən dəyərləndirildikdən sonra dəyişdirilə bilməyən sabit təyin edir. Bu da blok səviyyəsində dəyişir.
  ‍

JavaScript-də this açar sözü nəyi ifadə edir?

Cavab: this açar sözü fərqli kontekstlərdə fərqli obyektlərə işarə edir:

• Global kontekstdə (məsələn, funksiyalar da) this global obyektə (window obyekti) işarə edir.
• Method içində this həmin metoda məxsus obyektə işarə etməsi deməkdir.
• Constructor funksiyada this yeni yaradılan obyektə işarə etməsi deməkdir.
• Arrow funksiyalarda this funksiya yazıldığı kontekstə işarə edir, yəni lexical scopeda müəyyən olunur.
  ‍

Backend və Verilənlər Bazası

SQL və NoSQL verilənlər bazaları arasındakı fərqlər nələrdir?

Cavab:

• SQL Verilənlər Bazaları: Relational (əlaqəli) bazalar olub, strukturlu məlumatları saxlamaq üçün istifadə olunur. SQL (Structured Query Language) dili ilə işləyir. Verilənlər cədvəllər şəklində saxlanılır.
  ‍
• Məsələn, MySQL, PostgreSQL, SQL Server.
  ‍
• NoSQL Verilənlər Bazaları: Relational olmayan bazalar olub, daha az strukturlu məlumatları saxlamaq üçün istifadə olunur. Məlumatlar müxtəlif yollarla saxlanılır: sənəd bazaları (MongoDB), açar-dəyər mağazaları (Redis), qraf bazaları (Neo4j). NoSQL daha çevikdir və böyük məlumat həcmində daha effektiv işləyə bilir.
  ‍

RESTful API nədir və hansı əsas prinsiplərə əsaslanır?

Cavab:

REST (Representational State Transfer) bir veb xidməti arxitekturasıdır. RESTful API-lər HTTP protokolundan istifadə edərək resursları idarə edir və aşağıdakı prinsiplərə əsaslanır:

• Stateless: Hər bir sorğu müstəqildir və server tərəfindən heç bir əvvəlki sorğuya dair məlumat saxlanılmır.
  ‍
• Uniform Interface: Bütün sorğularda eyni interfeysdən istifadə olunur, məsələn, URL-lər resursları təmsil edir, HTTP metodları isə (GET, POST, PUT, DELETE) resurslar üzərində əməliyyatları ifadə edir.
  ‍
• Client-Server Architecture: Müştəri və server ayrı komponentlər kimi fəaliyyət göstərir və öz funksional məsuliyyətlərini yerinə yetirir.
  ‍
• Cacheable: Sorğuların cavabları cache-lənə bilər, bu da performansı artırır.
  ‍
• Layered System: Arxitektura müxtəlif qatlardan ibarət ola bilər və hər bir qatın öz rolu vardır.
  ‍

Ümumi Proqramlaşdırma Sualları

OOP (Object-Oriented Programming) nədir və əsas prinsipləri hansılardır?

Cavab: OOP, proqramın obyektlərə və onların üzərində aparılan əməliyyatlara əsasən qurulduğu bir proqramlaşdırma paradiqmasıdır. Əsas prinsipləri:

• Encapsulation: Məlumatlar və metodlar birlikdə bir obyekt daxilində qapalı saxlanılır. Bu, məlumatların birbaşa əldə edilməsini məhdudlaşdırır.
  ‍
• Inheritance: Bir obyektin xüsusiyyətləri və metodları digər obyektlərə miras verilə bilər. Bu, kodun təkrar istifadəsini asanlaşdırır.
  ‍
• Polymorphism: Eyni metod müxtəlif obyektlər üçün fərqli davranış göstərə bilər. Bu, kodun genişlənməsini və saxlanmasını asanlaşdırır.
  ‍
• Abstraction: Əsas məntiq gizlədilərək yalnız vacib detallar açıq göstərilir. Bu, kompleks sistemlərin daha sadə modellərlə ifadə olunmasını təmin edir.
  ‍

Web proqramlaşdırma ilə bağlı müsahibədə nələrə fikir vermək lazımdır?

Web proqramlaşdırma müsahibələrində uğur qazanmaq üçün bir neçə əsas məqamı nəzərə almaq vacibdir. Bu məqamlar həm texniki biliklər, həm də ümumi peşəkar davranışlarla əlaqədardır. Aşağıda bu məqamları ətraflı izah edək:

1. Texniki Biliklər

a. Əsas Veb Texnologiyaları:

• HTML: Struktur və semantik elementlərin düzgün istifadəsi, formaların və linklərin yaradılması.
  ‍
• CSS: Layoutlar, responsive dizayn, Flexbox, Grid, animasiyalar və SASS/LESS kimi CSS preprocessors.
  ‍
• JavaScript: ES6+ xüsusiyyətləri, DOM manipulyasiyası, AJAX, promislər, async/await, event handling.
  ‍

b. Framework və Kitabxanalar:

• Frontend: React, Angular, Vue.js kimi framework və kitabxanalar.
• Backend: Node.js, Express.js, Django, Ruby on Rails, Flask kimi backend texnologiyaları.
  ‍

c. Verilənlər Bazası:

• SQL Verilənlər Bazaları: MySQL, PostgreSQL, SQLite kimi əlaqəli bazalar.
• NoSQL Verilənlər Bazaları: MongoDB, CouchDB kimi əlaqəli olmayan bazalar.
• ORM: Sequelize, TypeORM, Mongoose, Hibernate kimi Object-Relational Mapping kütüphaneləri.
  ‍

d. API-lər:

• RESTful API-lər: HTTP metodları, status kodları, JSON formatı.
• GraphQL: Query dilini və serveri.
  ‍

e. DevOps və Bulud Texnologiyaları:

• Version Control: Git və GitHub/GitLab.
• Continuous Integration/Continuous Deployment (CI/CD): Jenkins, Travis CI.
• Bulud Xidmətləri: AWS, Azure, Google Cloud Platform.
  ‍

2. Algoritmlər və Məlumat Strukturları

• Əsas Alqoritmlər: Axtarış, sıralama, rekursiya, dinamik proqramlaşdırma.
• Məlumat Strukturları: Arrays, Linked Lists, Stacks, Queues, Trees, Graphs, Hash Tables.
  ‍

3. Problemləri Həll Etmə Bacarığı

• Müsahibə Tapşırıqları: LeetCode, HackerRank, CodeSignal kimi platformalarda təcrübə.
• Problemləri Addım-addım Həll Etmə: Problem analiz etmək, həll yollarını düşünmək, kod yazmaq və test etmək.
  ‍

4. Əsas Prinsiplər və Dizayn Nümunələri

• OOP (Object-Oriented Programming) Prinsipləri: Encapsulation, Inheritance, Polymorphism, Abstraction.
• Dizayn Nümunələri: Singleton, Factory, Observer, MVC (Model-View-Controller).
  ‍

5. Performans və Təhlükəsizlik

• Performans Optimizasiyası: Yavaş yüklənən səhifələri optimizasiya etmək, кеşləmə, asinxron yükleme.
• Təhlükəsizlik: XSS, CSRF, SQL Injection və onların qarşısını alma yolları.
  ‍

6. Sosial və Peşəkar Bacarıqlar

a. Ünsiyyət Bacarıqları:

• Fikirləri aydın və məntiqli şəkildə ifadə etmək.
• Məsələləri və problemləri müzakirə etmək bacarığı.
• Komanda daxilində effektiv ünsiyyət.
  ‍

b. Proaktivlik və Öyrənmə İstəyəri:

• Yeni texnologiyaları və metodları öyrənmək üçün təşəbbüskar olmaq.
• Öz üzərində işləmək və peşəkar inkişafı davam etdirmək.
  ‍

c. Portfolio və Real Layihələr:

• GitHub-da açıq mənbəli layihələr.
• Şəxsi veb saytı və ya portfolionuz.
• Real dünya problemlərini həll edən layihələr.
  ‍

7. Müsahibəyə Hazırlıq

a. Araşdırma:

• Müsahibə edəcəyiniz şirkət haqqında araşdırma aparın.
• Şirkətin texnologiyaları, layihələri və komanda mədəniyyəti haqqında məlumat əldə edin.
  ‍

b. Təcrübə:

• Müsahibə sualları və kodlaşdırma tapşırıqları üzərində təcrübə.
• Mock interviews və ya müsahibə stimulatoru ilə praktika.
  ‍

c. Portfolionun Gözəlləndirilməsi:

• Portfolio və CV-nizi yeniləyin.
• Layihələriniz və təcrübənizi vurğulayın.
  ‍

8. Müsahibə Gedişində Diqqət Edilməli Məqamlar

a. Dinləmə:

• Sualları diqqətlə dinləyin və başa düşmədiyiniz məqamlarda izah istəyin.
  ‍

b. Mülahizələr:

• Problemlərin həlli üçün mülahizələr aparın və necə düşündüyünüzü açıqlayın.
• Fərqli yanaşmaları müzakirə edin və niyə birini digərindən üstün tutduğunuzu izah edin.

c. Kod Yazma:

• Təmiz və oxunaqlı kod yazın.
• Kodu addım-addım izah edin və suallarınızı açıq-aşkar qeyd edin.
  ‍

Bu məqamları nəzərə alaraq müsahibəyə hazırlıq prosesi və müsahibə gedişində uğur şansınızı artıra bilərsiniz. Peşəkar davranış və yaxşı texniki biliklər müsahibə edənlərdə müsbət təəssürat yaratmağınıza kömək edəcək.

✒️ Blogumuza daxil olmaqla siz daha çox məqalələrlə tanış olmaq imkanı əldə edə bilərsiniz

• Word istifadə edərək CV necə yaratmaq olar?
• Məktubda istifadə olunan salamlar
• Fizika üzrə professor
• Hüquq sahəsi üçün əhatə məktubu təcrübəsi
• Qapaq məktubu ingilis dilində
• Təcrübə motivasiya məktubu
• Spontan müraciət üçün motivasiya məktubu necə yazılır
• CV üçün hobbi və maraqlar
• İş müsahibə sualları
• Tövsiyə məktubları
• Müəllimlərin bacarıqları: Effektiv dərs planlaması və təşkili
• Data analitik: Gözlənilməz imkanları kəşf edin
  ‍

2024-cü il üçün veb proqramlaşdırmada ortaya çıxan ən yaxşı tendensiyalar hansılardır?

JavaScript Framework-lərinin İnkişafı

JavaScript ekosistemi davamlı olaraq inkişaf edir və 2024-cü ildə də bu trend davam edəcək. Əsasən aşağıdakı framework-lər diqqət mərkəzində olacaq:

• React 18: Server Components, Concurrent Mode kimi yeni xüsusiyyətləri ilə React yenidən maraq dairəsində olacaq.
  ‍
• Vue 3: Composition API və performans optimizasiya xüsusiyyətləri ilə Vue 3 daha da populyarlaşacaq.
  ‍
• Svelte: SvelteKit ilə daha asan və sürətli inkişaf təcrübəsi təqdim edir.
  ‍

Serverless Texnologiyalar

Serverless arxitekturalar, yəni serverlərin idarə olunması zərurətini aradan qaldıran texnologiyalar, getdikcə daha çox qəbul olunur:

• AWS Lambda, Azure Functions və Google Cloud Functions: Bu platformalar developerlərə mikro xidmətlər yaratmaq və idarə etmək üçün daha çox imkanlar verir.
  ‍
• FaunaDB və Firebase: Serverless verilənlər bazaları ilə mürəkkəb backend inkişafını sadələşdirmək mümkün olur.
  ‍

WebAssembly (Wasm)

WebAssembly (Wasm) JavaScript performansını artırmaq və digər proqramlaşdırma dillərinin vebdə işlədilməsinə imkan yaratmaq üçün istifadə olunur. 2024-cü ildə:

• Blazor (Microsoft): .NET kodunun brauzer üzərində işlədilməsini təmin edir.
  ‍
• Figma və AutoCAD kimi tətbiqlər: Daha performanslı və mürəkkəb tətbiqlər üçün WebAssembly istifadə edirlər.
  ‍

Progressive Web Applications (PWAs)

PWAs, həm veb tətbiqi, həm də mobil tətbiqi xüsusiyyətlərini birləşdirərək daha geniş istifadəçi təcrübəsi təqdim edir:

• Offline çalışma imkanları: Service Workers sayəsində tətbiqlər offline rejimdə də işləyə bilir.
  ‍
• Installable və push bildirişləri: PWAs mobil tətbiqlər kimi quraşdırıla bilər və istifadəçilərə push bildirişləri göndərə bilər.
  ‍

Artificial Intelligence və Machine Learning

AI və ML alqoritmlərinin veb tətbiqlərdə istifadəsi artır:

• AI Chatbots və Virtual Assistants: Müştəri dəstəyi və istifadəçi təcrübəsini artırmaq üçün.
  ‍
• Personalization: İstifadəçi davranışlarına əsasən məzmunun və xidmətlərin fərdiləşdirilməsi.
  ‍

JAMstack Arxitekturası

JAMstack (JavaScript, APIs, Markup) arxitekturası performans və təhlükəsizlik üstünlükləri səbəbindən populyarlığını artırır:

• Static Site Generators (SSGs): Next.js, Gatsby, Hugo kimi alətlər daha geniş istifadə olunacaq.
  ‍
• Headless CMS: Contentful, Strapi, Sanity kimi CMS-lər məzmun idarəsini asanlaşdırır.
  ‍

DevOps və CI/CD

DevOps praktikasının yayılması ilə CI/CD (Continuous Integration/Continuous Deployment) prosesləri daha çox tətbiq olunur:

• Automation: Jenkins, GitHub Actions, GitLab CI/CD kimi alətlər ilə inkişaf prosesləri avtomatlaşdırılır.
  ‍
• Infrastructure as Code (IaC): Terraform, Ansible kimi alətlər infrastrukturun idarə olunmasını avtomatlaşdırır.
  ‍

Cybersecurity

Kiber təhlükəsizlik məsələləri 2024-cü ildə də əsas mövzu olaraq qalacaq:

• Zero Trust Architecture: Hər bir istifadəçi və cihazın davamlı təsdiq olunmasını təmin edən yanaşma.
  ‍
• Data Encryption və GDPR Compliance: Məlumatların şifrələnməsi və GDPR uyğunluğu üçün tədbirlər.
  ‍

Micro Frontends

Microservices arxitekturasının frontend tətbiqlərinə tətbiqi:

• Independent Deployment: Ayrı-ayrı komandaların müxtəlif komponentləri müstəqil olaraq inkişaf etdirməsi və yayımlaması.
  ‍
• Reuse və Scalability: Komponentlərin təkrar istifadə edilə bilməsi və miqyasa uyğunlaşdırılması.
  ‍

Accessibility və Inclusive Design

İnklüziv dizayn və accessibility (əlçatanlıq) mövzuları daha da ön plana çıxacaq:

• WCAG Uyğunluğu: Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) standartlarına uyğun olaraq veb tətbiqlərin əlçatanlığının təmin olunması.
  ‍
• A11Y Testing Tools: Axe, Lighthouse kimi alətlər ilə əlçatanlıq testlərinin aparılması.
  ‍

Bu tendensiyalar veb proqramlaşdırma sahəsində inkişaf edən texnologiyaları və metodları göstərir. Bu tendensiyalardan xəbərdar olmaq və onları mənimsəmək, peşəkar developerlərin rəqabətə davamlı qalmasına kömək edəcək.