Java müsahibə sualları və onların mükəmməl cavabları

Bugün texnologiya şirkətləri, maliyyə qurumları və hətta startaplar Java proqramçılarının bilik və bacarıqlarına böyük əhəmiyyət verir. Belə bir mühitdə Java müsahibələri proqramçılar üçün öz biliklərini nümayiş etdirmək və potensial işəgötürənləri təsirləndirmək üçün əhəmiyyətli bir imkandır.

Bu məqalə Java müsahibələrində iştirak edənlərin hazırlıq prosesini asanlaşdırmaq üçün geniş bir bələdçi təqdim edir. İlk növbədə, müsahibədə tez-tez qarşılaşılan əsas suallara diqqət yetirəcəyik.

Müsahibə sualları və cavabları barədə məqaləmizi oxumağa davam edin və Java proqramlaşdırma karyeranızı növbəti səviyyəyə daşımaq üçün lazım olan bütün məlumatları əldə edin!

Java haqqında ümumi məlumat

Java 1990-cı illərdə Sun Microsystems tərəfindən yaradılmış və daha sonra Oracle Corporation tərəfindən inkişaf etdirilən, platformadan asılı olmayan, obyekt yönümlü bir proqramlaşdırma dilidir. Java-nın "bir dəfə yaz, hər yerdə çalış" prinsipi, onun ən diqqətçəkən xüsusiyyətlərindən biridir. Bu xüsusiyyət sayəsində, Java-da yazılmış proqramlar müxtəlif əməliyyat sistemlərində, heç bir dəyişiklik edilmədən icra edilə bilir.

Java-nın Əsas Xüsusiyyətləri

Platformadan Asılı Olmama: Java Virtual Machine (JVM) sayəsində, Java proqramları müxtəlif platformalarda icra oluna bilər. Kod əvvəlcə bayt kodlarına çevrilir və bu bayt kodları JVM tərəfindən hər hansı bir platformada işə salınır.

Obyekt Yönümlü Proqramlaşdırma (OOP): Java obyekt yönümlü bir dildir və bu, proqramların modullar şəklində təşkil edilməsi və yenidən istifadə ediləbilən kod parçalarının yaradılması üçün idealdır. OOP prinsipləri olan polimorfizm, miras, abstraksiya və kapsülləmə Java-nın əsasını təşkil edir.

Güvənlik: Java təhlükəsiz proqramlar yaratmaq üçün bir çox mexanizm təqdim edir. JVM-in izolyasiya xüsusiyyəti və təhlükəsizlik meneceri vasitəsilə tətbiqlərin zərərli fəaliyyətlərdən qorunması təmin edilir.

Zəngin API: Java, çox sayda daxili kitabxana və API-lərlə gəlir. Bu kitabxanalar istifadəçilərə faylların idarə edilməsi, şəbəkə proqramlaşdırması, istifadəçi interfeysi inkişafı və daha çox sahələrdə yardım edir.

Multithreading Dəstəyi: Java çoxsahəli işləməyə (multithreading) dəstək verir, yəni eyni proqram daxilində birdən çox işi eyni vaxtda yerinə yetirmək mümkündür. Bu, proqramların performansını və səmərəliliyini artırır.

Dinamik və Məhsuldar: Java runtime zamanı proqramların necə işlədiyini dəyişdirə bilən dinamik bir dil xüsusiyyətinə malikdir. Eyni zamanda, zəngin alət dəstəyi sayəsində məhsuldar inkişaf mühiti təmin edir.

Java-nın Tətbiq Sahələri

Java-nın geniş istifadə sahələri mövcuddur və bunlar arasında veb tətbiqləri, mobil tətbiqlər, masaüstü proqramlar və server tərəfli tətbiqlər önəmli yer tutur.

• Veb Tətbiqləri: Java geniş yayılmış veb tətbiq serverləri olan Apache Tomcat, Jetty və ya JBoss kimi platformalarda istifadə olunur. Java Server Pages (JSP) və Servlets veb tətbiqləri inkişaf etdirmək üçün istifadə edilən əsas texnologiyalardır.
  ‍
• Mobil Tətbiqlər: Android tətbiqlərinin əksəriyyəti Java ilə yazılmışdır. Android Studio və Java, Android tətbiqlərinin inkişafında əsas alətlərdən biridir.
  ‍
• Masaüstü Proqramlar: Java masaüstü proqramlarının inkişafı üçün də istifadə olunur. JavaFX və Swing, Java-da masaüstü tətbiqlər yaratmaq üçün istifadə edilən kitabxanalardır.
  ‍
• Server Tərəfli Tətbiqlər: Java, böyük miqyaslı korporativ tətbiqlərin inkişafı üçün də ideal bir dildir. Enterprise JavaBeans (EJB) və Spring Framework kimi texnologiyalar server tərəfli tətbiqlərdə geniş istifadə olunur.
  ‍

Java Gələcəkdə

Java davamlı olaraq yenilənən və genişləndirilən bir dildir. Son versiyalarda performans artırıcı xüsusiyyətlər, yeni API-lər və dil inkişafları təqdim edilir. Bu, Java-nın gələcəkdə də populyar bir dil olaraq qalacağına işarə edir. Proqramçılar və şirkətlər, onun gücünü və çevikliyini istifadə edərək yeni nəsil tətbiqlər yaratmağa davam edirlər.

Java sadəliyi, gücü və geniş tətbiq sahələri ilə proqramlaşdırma dünyasında əvəzolunmaz bir yerə sahibdir. Yeni başlayanlar və təcrübəli proqramçılar üçün faydalı və dəyərli bir vasitə olmağa davam edir.

Java müsahibə sualları və cavabları

Java müsahibələrində qarşılaşa biləcəyiniz suallar müxtəlif mövzuları əhatə edir və proqramlaşdırma bacarıqlarınızı, konseptual biliklərinizi və problem həll etmə qabiliyyətlərinizi yoxlamağa yönəlikdir. Aşağıda Java müsahibə sualları və nümunə cavablar təqdim olunur:

Java-da obyekt yönümlü proqramlaşdırmanın (OOP) prinsipləri nədir?

Nümunə Cavab:

Java-da obyekt yönümlü proqramlaşdırma (OOP) prinsipləri proqramların daha yaxşı təşkilinə, təkrar istifadəyə və genişləndirilməyə imkan verir. OOP-in dörd əsas prinsipi vardır: enkapsulasiya, irsiyyət (inheritance), polimorfizm və abstraksiya. Aşağıda hər bir prinsipin nə olduğunu və nümunəsini təqdim edirəm:

Enkapsulasiya (Encapsulation)

Enkapsulasiya, məlumatların və əməliyyatların bir sinifdə birləşdirilməsi və məlumatların qorunması məqsədilə siniflərdə istifadə olunan metodların və dəyişənlərin mühafizəsidir. Bu prinsip, obyektlərin daxili vəziyyətini gizlətmək və onlara yalnız müəyyən metodlar vasitəsilə giriş imkanı təmin etmək məqsədini güdür.

Nümunə

İrsiyyət (Inheritance)

İrsiyyət, bir sinifin digər bir sinifdən miras alaraq onun xüsusiyyətlərini və metodlarını istifadə etməsinə imkan tanıyır. Bu, kodun yenidən istifadəsini və genişləndirilməsini asanlaşdırır.

Nümunə

Polimorfizm (Polymorphism)

Polimorfizm, eyni metod adının müxtəlif siniflərdə müxtəlif şəkildə tətbiq olunmasına imkan verir. Bu, metodların aşırı yüklənməsi (method overloading) və yenidən təyin edilməsi (method overriding) vasitəsilə həyata keçirilir.

Nümunə

Abstraksiya (Abstraction)

Abstraksiya, obyektlərin yalnız lazım olan xüsusiyyətlərini və metodlarını təqdim edərək digər detalları gizlətməkdir. Bu, kodun sadələşdirilməsini və kompleks sistemlərin daha yaxşı idarə edilməsini təmin edir. Abstrakt siniflər və interfeyslər bu prinsipi həyata keçirmək üçün istifadə edilir.

Nümunə

Java-nın kolleksiyonlar çərçivəsi nədir?

Nümunə Cavab:

Java kolleksiyonlar çərçivəsi, məlumatları saxlamaq və idarə etmək üçün müxtəlif interfeyslər və siniflərdən ibarətdir. Əsas interfeyslər bunlardır:

• List: Dizinlərə əsaslanan məlumat strukturlarıdır. Misal: ArrayList, LinkedList.
  ‍
• Set: Unikal elementlər dəstini saxlamaq üçün istifadə olunur. Misal: HashSet, TreeSet.
  ‍
• Map: Açar-dəyər cütlərini saxlamaq üçün istifadə edilir. Misal: HashMap, TreeMap.
  ‍
• Queue: FIFO (ilk girən, ilk çıxar) qaydasına əsaslanan məlumat strukturlarıdır. Misal: LinkedList (Queue interfeysini dəstəkləyir), PriorityQueue.
  ‍

JVM, JRE və JDK arasındakı fərq nədir?

Nümunə Cavab:

• JVM (Java Virtual Machine): Java proqramlarının icra edilməsi üçün mühit təmin edən bir vasitədir. Bayt kodlarını platformadan asılı olmadan icra edir.
  ‍
• JRE (Java Runtime Environment): Java proqramlarını icra etmək üçün lazım olan bütün komponentləri (JVM, kitabxanalar və digər əsas komponentlər) özündə cəmləşdirir.
  ‍
• JDK (Java Development Kit): Java proqramlarının inkişafı üçün lazım olan alətləri və kitabxanaları ehtiva edir. JRE və əlavə inkişaf alətlərini (javac kimi) özündə birləşdirir.
  ‍

Java-da istisna idarəetməsi necə həyata keçirilir?

Nümunə Cavab:

Java-da istisna idarəetməsi, proqramda baş verən səhvləri və gözlənilməz halları idarə etmək üçün istifadə edilir. Əsasən try-catch-finally bloklarından istifadə olunur:

• try: Problemin yarana biləcəyi kod blokunu əhatə edir.
  ‍
• catch: Yaranmış istisnanı tutmaq və idarə etmək üçün istifadə edilir.
  ‍
• finally: İstisna yaranıb-yaranmamasından asılı olmayaraq həmişə icra edilən kod blokudur.
  ‍
• throw: İstisna yaratmaq üçün istifadə edilir.
  ‍
• throws: Metodun hansı istisnaları atacağını göstərmək üçün metod bəyannaməsində istifadə edilir.
  ‍

Java-da "final", "finally" və "finalize" arasında nə fərq var?

Nümunə Cavab:

• final: Siniflər, metodlar və dəyişənlər üçün istifadə edilir. Sinifləri sonlandırır (onlardan miras alına bilməz), metodları sabitləşdirir (dəyişdirilə bilməz) və dəyişənləri sabitləyir (dəyərləri dəyişdirilə bilməz).
  ‍
• finally: İstisna idarəetmə blokunda istifadə olunur və həmişə icra edilir.
  ‍
• finalize(): Zibil yığıcı tərəfindən obyekt silinməzdən əvvəl çağırılan bir metoddur. Artıq Java-da geniş istifadə edilmir və tövsiyə olunmur.
  ‍

Java-da sinxronizasiya nədir və niyə istifadə olunur?

Nümunə Cavab:

Sinxronizasiya, çoxsahəli (multithreading) mühitdə eyni resursa eyni vaxtda bir neçə ipin (thread) girişi zamanı məlumatın düzgünlüyünü və sabitliyini təmin etmək üçün istifadə olunur. Sinxronizasiya sayəsində resurs üzərində eyni anda yalnız bir ipin əməliyyat aparması təmin edilir. Java-da sinxronizasiya "synchronized" açar sözü ilə həyata keçirilir və ya xüsusi obyekt kilidləri istifadə edilə bilər.

Java-da Sinxronizasiya Necə Həyata Keçirilir?

Java-da sinxronizasiya üçün müxtəlif mexanizmlər mövcuddur:

1. Synchronized Metodlar:

• Bir metod "synchronized" açar sözü ilə elan edilirsə, həmin metoda eyni anda yalnız bir iplik giriş edə bilər.

2. Synchronized Bloklar:

• Daha incə tənzimləmə imkanı verir və yalnız müəyyən bir kod blokunu sinxronizasiya etməyə imkan tanıyır.

3. Lock Interface və ReentrantLock:

• Java.util.concurrent paketindəki Lock interfeysi və ReentrantLock sinfi daha çevik sinxronizasiya üçün istifadə edilir.

Sinxronizasiyanın Çətinlikləri Nədir?

Nümunə Cavab:

• Performans: Sinxronizasiya, ipliklər arasında gözləməyə səbəb olduğu üçün performansın azalmasına gətirib çıxara bilər. Lazımsız sinxronizasiya tətbiqləri yavaşdırır.
  ‍
• Deadlock: Yanlış sinxronizasiya tətbiqi, müxtəlif ipliklərin bir-birini sonsuz gözləməsi nəticəsində meydana gələn deadlock vəziyyətinə səbəb ola bilər.
  ‍
• Yanlış Sinxronizasiya: Yanlış və ya həddindən artıq sinxronizasiya, tətbiqin gözlənilməz davranışına və səhvlərə səbəb ola bilər.
  ‍

Sinxronizasiya, Java-da çoxsahəli proqramların düzgün və təhlükəsiz şəkildə işləməsini təmin edən vacib bir vasitədir. O, müxtəlif ipliklərin bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqələrində məlumatın bütövlüyünü və tutarlılığını qorumaq üçün istifadə olunur. Proqramçıların sinxronizasiya tətbiq edərkən performans və təhlükəsizlik məsələlərini nəzərə alması vacibdir.

Java 8-də lambda ifadələri nədir və hansı məqsədlə istifadə olunur?

Nümunə Cavab:

Lambda ifadələri, Java 8-də təqdim olunan və funksional proqramlaşdırma prinsiplərini dəstəkləyən bir xüsusiyyətdir. Lambda ifadələri, anonim funksiyaları təmsil edir və kodu daha qısa və oxunaqlı etmək üçün istifadə edilir. Lambda ifadələri əsasən kolleksiyonlarla işləyərkən təkrarlama və əməliyyatların həyata keçirilməsində geniş istifadə olunur.

Məsələn:

Java-da "hashCode()" və "equals()" metodları nədir?

Nümunə Cavab:

• hashCode(): Bir obyektin unikal integer (tam ədəd) nümayəndəsini qaytarır. Bu metod, obyektlərin hash-based kolleksiyonlarda (məsələn, HashMap) necə saxlanacağını müəyyən edir.
  ‍
• equals(): İki obyektin bərabər olub-olmadığını müəyyən etmək üçün istifadə edilir. Bu metod, obyektlərin məntiqi bərabərliyini təyin etmək üçün istifadə olunur.
  ‍

Java-da "default" metodlar nədir və niyə istifadə edilir?

Nümunə Cavab:

Java 8 ilə birlikdə interfeyslərdə "default" metodlar əlavə edildi. Default metodlar, interfeyslərdə tətbiq olunan və alt siniflər tərəfindən məcburi olaraq tətbiq edilməli olmayan metodlardır. Onlar geriyə uyğunluğu qoruyarkən interfeyslərə yeni funksionallıq əlavə etmək üçün istifadə edilir. Default metodlar interfeys daxilində "default" açar sözü ilə müəyyən edilir.

Java-da "stream" API nədir və hansı məqsədlə istifadə olunur?

Nümunə Cavab:

Stream API, Java 8-də təqdim edilən bir xüsusiyyətdir və kolleksiyonlar üzərində funksional əməliyyatlar həyata keçirmək üçün istifadə olunur. Stream API, verilənlərin axını üzərində filterləmə, sıralama, xəritələmə və digər əməliyyatların həyata keçirilməsini asanlaşdırır.

Məsələn:

Java-da "StringBuilder" və "StringBuffer" arasındakı fərq nədir?

Nümunə Cavab:

• StringBuilder: Java 5-də əlavə edilmişdir və sinxronizasiya olunmur, yəni çoxsahəli proqramlarda təhlükəsiz deyil. Lakin, performansı daha yüksəkdir və bir çox hallarda daha sürətlidir.
  ‍
• StringBuffer: Sinxronizasiya olunmuşdur və çoxsahəli proqramlar üçün təhlükəsizdir, lakin bu səbəbdən daha yavaşdır.
  ‍

Java-da nə üçün "String" sinifi dəyişməzdir?

Nümunə Cavab:

String sinifi dəyişməzdir, çünki bir dəfə yaradıldıqdan sonra obyekti dəyişdirilə bilmir. Bunun əsas səbəbləri təhlükəsizlik, performans, sinxronizasiya və paylaşılabilərlikdir. Dəyişməz obyektlərin təkrar istifadəsi və yaddaş səmərəliliyi daha yüksək olur.

Java-da "volatile" açar sözü nədir və hansı məqsədlə istifadə olunur?

Nümunə Cavab:

"Volatile" açar sözü, bir dəyişənin çoxsahəli proqramlarda müxtəlif ipliklər arasında görülə biləcəyini təmin edir. Volatile dəyişənlər, bir iplik tərəfindən dəyişdirildikdə, digər ipliklər bu dəyişiklikləri dərhal görə bilər.

Blogumuza daxil olmaqla siz daha çox məqalələrlə tanış olmaq imkanı əldə edə bilərsiniz

• Word istifadə edərək CV necə yaratmaq olar?
• Məktubda istifadə olunan salamlar
• Fizika üzrə professor
• Hüquq sahəsi üçün əhatə məktubu təcrübəsi
• Qapaq məktubu ingilis dilində
• Təcrübə motivasiya məktubu
• Spontan müraciət üçün motivasiya məktubu necə yazılır
• CV üçün hobbi və maraqlar
• İş müsahibə sualları
• Tövsiyə məktubları
• Müəllimlərin bacarıqları: Effektiv dərs planlaması və təşkili
• Data analitik: Gözlənilməz imkanları kəşf edin
  ‍

Java-da "singleton" dizayn nümunəsi nədir?

Nümunə Cavab:

Singleton dizayn nümunəsi, bir sinifdən yalnız bir obyektin yaradılmasını təmin edən bir dizayn nümunəsidir. Bu, müəyyən bir resursun (məsələn, konfiqurasiya parametrləri) qlobal olaraq paylaşılması lazım olduğunda istifadə olunur. Singleton nümunəsi, sinfin konstruktörünü özəl elan edərək və yalnız bir nümunəni geri qaytaran bir metod vasitəsilə həyata keçirilir.

Java-da "deadlock" nədir və onu necə qarşısını ala bilərsiniz?

Nümunə Cavab:

Deadlock, iki və ya daha çox ipliyin bir-birini bloklaması nəticəsində yaranan vəziyyətdir, burada hər biri digərinin azad edəcəyi resursu gözləyir. Deadlock-u qarşısını almaq üçün resursların əldə edilmə sırasını təyin etmək və bu sıranın dəyişməməsini təmin etmək lazımdır.

Java-da "Garbage Collection" nədir və necə işləyir?

Nümunə Cavab:

Garbage Collection, istifadə olunmayan obyektlərin avtomatik olaraq yaddaşdan silinməsi prosesidir. Java-da bu, JVM tərəfindən idarə olunur. Garbage Collector köhnəlmiş obyektləri müəyyən edərək onların yaddaşını boşaldır və tətbiqin yaddaş sızması olmadan işləməsini təmin edir.

Java-da "immutable" sinif necə yaradılır?

Nümunə Cavab:

Dəyişməz (immutable) sinif yaratmaq üçün:

• Sinifin bütün sahələrini final və özəl elan edin.
• Sinifdə dəyişiklik edici metodlar təqdim etməyin.
• Sinfin klonunu və ya dəyişiklik etməyən sahələrinin klonunu qaytaran metodlar yazın.
• Sinfin obyektlərini dəyişiklik üçün metodlara ötürməyin.

Java-da "marker" interfeysləri nədir? Nümunə göstərin.

Nümunə Cavab:

Marker interfeysləri, heç bir metod və ya sabit saxlamayan interfeyslərdir. Bu interfeyslər, JVM və ya digər API-lərə sinfin müəyyən bir qabiliyyəti olduğunu bildirmək üçün istifadə olunur. Misal üçün, Serializable interfeysi obyektlərin sıralanabilir olduğunu göstərir.

Java-da "reflection" nədir və nə üçün istifadə olunur?

Nümunə Cavab:

Reflection, bir Java proqramının runtime zamanı öz strukturu haqqında məlumat əldə etməsinə imkan verən bir mexanizmdir. Reflection, adətən framework-lərdə istifadə edilir və obyektlərin sinif adlarını, metodlarını və sahələrini müəyyən etmək üçün istifadə olunur.

Java-da "functional interface" nədir?

Nümunə Cavab:

Functional interface, yalnız bir abstrakt metoda malik olan interfeysdir. Java 8-də lambda ifadələri ilə birlikdə istifadə edilir. Məsələn, Runnable interfeysi bir functional interfeysdır. Functional interfeyslər funksional proqramlaşdırma prinsiplərini dəstəkləyir və kodu daha təmiz və qısa etməyə kömək edir.

Bu suallar və cavablar, Java müsahibələrində sizə kömək edə biləcək əsas konseptləri və texniki məlumatları əhatə edir. Müsahibədə bu bilikləri tətbiq edə bilmək və anlayışınızı nümayiş etdirmək üçün praktiki təcrübə və nümunələr üzərində çalışmaq da vacibdir.

Java-da "ThreadLocal" nədir və hansı hallarda istifadə olunur?

Nümunə Cavab:

ThreadLocal, hər bir iplik üçün özəl obyektlər saxlayan bir sinifdir. Hər ipliyin özünəməxsus ThreadLocal obyekti olur, yəni bir iplikdə saxlanan obyekt digər ipliklər tərəfindən görülə bilməz. Bu, xüsusilə çoxsahəli proqramlarda, ipliklərin bir-biri ilə məlumat paylaşmasına ehtiyac olmadığı hallarda faydalıdır. Məsələn, ipliklər arasında təhlükəsiz olmayan dəyişənlərdən istifadə etmək lazım olduqda.

Java-da "enum" nədir və hansı üstünlükləri var?

Nümunə Cavab:

Enum (enumeration), müəyyən bir sabitlər dəstini təmsil edən xüsusi bir sinif növüdür. enum istifadə etməklə kodunuzu daha oxunaqlı və səhvlərə qarşı davamlı edə bilərsiniz, çünki yalnız müəyyən edilmiş dəyərlər qəbul edilə bilər.

Java-da "ConcurrentHashMap" nədir və niyə istifadə edilir?

Nümunə Cavab:

ConcurrentHashMap, çoxsahəli proqramlar üçün xüsusi optimallaşdırılmış bir xəritədir. Bu xəritə, çoxlu ipliklərin eyni anda xəritəni dəyişdirməsinə imkan verir və beləliklə, sinxronizasiya olmadan daha yüksək performans əldə edilir. ConcurrentHashMap, xəritənin müxtəlif seqmentlərində fərqli kilidlər istifadə edir ki, bu da kilidlərin daha az toqquşmasına və daha sürətli işləməsinə şərait yaradır.

Java-da "stream" və "parallel stream" arasındakı fərq nədir?

Nümunə Cavab:

Stream Java 8-də təqdim edilən və verilənlər axını üzərində əməliyyatların həyata keçirilməsini təmin edən bir ardıcıllıqdır. parallel stream isə stream-in paralel işləməsinə imkan verir, beləliklə, verilənlər üzərində paralel əməliyyatlar apararaq daha sürətli nəticələr əldə etmək mümkündür.

Yekun

Java çoxsaylı tətbiq sahələrində geniş istifadə edilən, güclü və etibarlı bir proqramlaşdırma dilidir. O, özünün obyekt yönümlü proqramlaşdırma prinsipləri, platforma müstəqilliyi, geniş ekosistem və təhlükəsizlik xüsusiyyətləri ilə proqram inkişafını daha effektiv və müasir şəkildə həyata keçirməyə imkan tanıyır. Java-nın inkişaf etdiricilərə təqdim etdiyi imkanlar və dəstək, onu uzun müddət proqramlaşdırma dünyasında əvəzsiz bir alət edir.